Onderscheid en diagnostiek
Uw hond heeft huidklachten die passen bij een allergie. Hij/zij heeft jeuk, zit niet mooi in de vacht en likt of bijt zichzelf soms zodanig dat u er helemaal gek van wordt.
Bij een hond met jeukklachten kijken wij over het algemeen eerst of er geen sprake is van een infectie met parasieten (vlooien of mijten). Dit doen we door een afkrabsel van de huid te maken. Indien hier geen sprake van is en ook een schimmelinfectie niet waarschijnlijk wordt geacht of is uitgesloten, kan het goed zijn dat uw hond een allergie heeft.
In deze adviesbrief vertellen wij u meer over de achtergrond, diagnostiek en behandelingsmogelijkheden bij honden met allergieën.
Typen allergieën
De oorzaak van jeuk bij een allergisch dier is eigenlijk een overdreven reactie van het afweermechanisme van uw hond op een lichaamsvreemde stof. Een allergie is niet aangeboren, maar wordt in de loop van de tijd opgebouwd. De eerste symptomen zien we vaak bij dieren tussen de 3 maanden en de 4 jaar leeftijd.
Er zijn meerdere soorten allergieën te onderscheiden (en soms komen er helaas meerdere allergieën voor binnen één dier):
- Vlooienallergie: Uw hond reageert allergisch op het speeksel van de vlo. Dit resulteert meestal in jeuk en korstjes/kaalheid op de rug en de staart. Wist u dat een dier met een vlooienallergie slechts één keer gebeten hoeft te worden om volop klachten te krijgen?
- Voedselallergie: Bepaalde bestanddelen (meestal een eiwit) in het voer veroorzaken een overgevoeligheidsreactie in het dier. Dit is ongeacht of het dier al zijn hele leven hetzelfde voer krijgt! Bij een voedselallergie hebben de meeste honden last van jeuk aan hun kop, oren, ondervoeten, buik en liezen. Ze likken en knagen aan de poten, schuren met de kop over de grond en krabben aan de buik. Ook kunnen ze maag- en darmklachten hebben.
- Atopie: Er vindt een allergische reactie plaats op ingeademde deeltjes. Dit kunnen bijvoorbeeld pollen zijn, maar ook (huisstof)mijten. Het klinische beeld van een hond met een atopie is niet/nauwelijks te onderscheiden van een hond met een voedselallergie. Wel kan het zijn dat een atopie seizoensgerelateerd is.
- Overige typen allergieën, zoals een contactallergie of een insectenbeetovergevoeligheid. Deze komen minder vaak voor en geven vaak een specifiek klinisch beeld.
Onderscheid voedselallergie of atopie
Het is moeilijk om op basis van de klinische verschijnselen onderscheid te maken tussen de verschillende allergieën. Meestal is het beeld van een vlooienallergie anders dan van een voedselallergie of een atopie.
Maar hoe maken we onderscheid tussen de laatste twee? We gaan als volgt te werk: we sluiten een voedselallergie uit met een uitsluitingsdieet ofwel een eliminatiedieet. Dit houdt in dat u 6-8 weken lang een voersoort aan uw hond geeft waarin een eiwitbron (vleesbron) zit waarmee hij/zij nog nooit in aanraking is geweest. Wij snappen dat u tot nu toe niet precies weet welke vleessoorten uw hond heeft gehad. We moeten dus aan de slag met vleessoort die niet in commerciële diervoedingen zit. Denkt u aan geitenvlees, eendenvlees of struisvogelvlees.
Voor het eliminatiedieet zijn er 2 opties: ofwel u geeft uw hond een zelfbereid eliminatiedieet. Dat betekent dat u zelf het vlees gaat koken samen met wat papperig gekookte witte rijst en dit gedurende 6-8 weken aan uw hond voert. Een richtlijn voor de hoeveelheid is: 75 gram vlees en 75 gram rijst per 5 kilogram lichaamsgewicht. Als blijkt dat uw hond hiervan afvalt, mag hij gerust wat meer hebben (soms zelfs het dubbele). Er ontstaan op basis van dit dieet geen tekorten, zolang het dieet niet langer dan 10 weken gegeven wordt. Uw hond zal tijdens het zelfbereide eliminatiedieet een stuk minder drinken.
De andere optie is het geven van een commercieel eliminatiedieet. Er zijn fabrikanten die, om het leven wat gemakkelijker te maken, speciale eliminatiediëten in brokvorm produceren. Een goed voorbeeld hiervan is de ‘Anallergenic’ voeding van Royal Canin, waar wij veel mee werken. De kans dat we een voedselallergie aantonen met een commercieel dieet is iets kleiner dan met een zelfbereid dieet, maar evengoed vrij groot.
Let op: het is van ZEER GROOT BELANG dat uw hond tijdens deze periode van 6-8 weken GEEN ANDERE DINGEN TE ETEN KRIJGT! Dat betekent dus: geen snoepjes, geen koekjes, geen kauwstaven en geen andere tussendoortjes. Want wat nou als dat ene eiwit waar uw hond allergisch voor is juist in dat ene koekje zit? Zelfs een ‘smakelijke’ tablet tegen wormen of vlooien kan het eliminatiedieet verstoren. Geef dus echt niets anders te eten en zorg dat uw hond buiten aangelijnd is, zodat hij niets uit de bosjes kan snaaien. Het zou toch zonde zijn van alle tijd en geld die u erin stopt als we na 6-8 weken nog steeds geen conclusies kunnen trekken!
(Wij willen u er graag op wijzen dat er in de dierenspeciaalzaken veel voedingen worden verkocht waarop staat dat ze ‘hypoallergeen’ zijn. Deze zijn echter niet geschikt als eliminatiedieet!)
Wij raden u wel aan om aan het begin van het eliminatiedieet uw hond met een goed middel te ontvlooien, om zo vertroebeling van het klinische beeld door een vlooieninfectie te voorkomen. Vraag bij de assistente gerust naar advies over ontvlooien.
Als het u gelukt is om 6-8 weken lang het eliminatiedieet te voeren, kunnen we daarna vaststellen aan de hand van de klinische symptomen of er wel of geen sprake is van een voedselallergie bij uw hond. Indien dit het geval is (als de jeuk >50% verminderd is), dan is dat goed nieuws! Met het juiste dieet kunnen we uw hond klachtenvrij houden. We gaan samen met u op zoek naar een geschikt vervolgdieet.
Mocht dit niet het geval zijn, dan heeft uw hond vermoedelijk een atopie en bespreken we de verdere diagnostische en therapeutische mogelijkheden. Hier bestaat ook een adviesbrief voor.
Rassen en erfelijkheid
Waarom het ene dier wel een allergie ontwikkelt en het andere dier niet, is onbekend. Wel is duidelijk dat sommige rassen veel vaker allergieën ontwikkelen dan anderen. Denk hierbij onder andere aan de West Highland White terriër, Labradors, Duitse herders en Franse bulldogs. Vanwege de erfelijkheidscomponent ontraden wij u om te fokken met honden die een allergie hebben.
Het kan best lastig en tijdrovend zijn om precies te achterhalen waar uw dier allergisch voor is. Wij snappen dat dit soms best frustrerend kan zijn, want uw huisdier zal deze allergie levenslang houden en kan regelmatig terugkerende klachten krijgen. Samen met u zullen wij er alles aan doen om de juiste weg te bewandelen!
